W światle art. 56 KRO wyróżniamy przesłankę pozytywną oraz trzy przesłanki negatywne orzeczenia rozwodu. Aby orzeczenie rozwodu było dopuszczalne, musi wystąpić przesłanka pozytywna, przy braku przesłanek negatywnych.
I. Zupełny i trwały rozkład pożycia, stanowi przesłankę pozytywną orzeczenia rozwodu. Zgodnie z art. 56 § 1 KRO „Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód”.
Trwały rozkład pożycia, występuje wówczas, gdy ustały wszystkie więzi łączące małżonków, wyrażające się we wspólnocie duchowej, fizycznej i gospodarczej.
Rozkład pożycia jest zupełny, wtedy gdy w świetle zasad doświadczenia życiowego powrót małżonków do wspólnego pożycia nie nastąpi.
Przyczyny zupełnego i trwałego rozkładu pożycia mogą mieć charakter:
* zawiniony (np. zdrada, groźba, alkoholizm, prostytucja, narkomania, hazard, agresja, poniżanie małżonka),
* niezawiniony (np. impotencja, choroba, niedobór seksualny, różnica charakterów) lub
* zawiniony/niezawiniony w zależności od okoliczności (np. bezpłodność, choroba psychiczna, wady oświadczenia woli, różnica światopoglądów, różnica wieku między małżonkami).
II. Przesłanki negatywne rozwodu, w świetle art. 56 § 2 i 3 KRO są następujące:
* Sprzeczność orzeczenia rozwodu z dobrem wspólnych małoletnich dzieci małżonków. W tym kontekście sąd rozważa, czy nie nastąpi osłabienie więzi rodzica z dziećmi, istotne znaczenie mogą mieć wiek dzieci, dotychczasowe stosunki z rodzicami oraz stan zdrowia i stopień wrażliwości dzieci.
* Sprzeczność orzeczenia rozwodu z zasadami współżycia społecznego. Taka sytuacja może zachodzić wówczas, gdy jedno z małżonków jest nieuleczalnie chore, wymaga pomocy i rozwód stanowi wówczas dla niego rażącą krzywdę.
* Niedopuszczalność żądania rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód. Od wskazanej zasady niedopuszczalności orzeczenia rozwodu na żądanie małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia, występują dwa wyjątki. Po pierwsze wówczas, gdy drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód. Po drugie, jeżeli odmowa zgody małżonka jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.